Defensie test veilige spraakoproepen via 5G

Met de steun van de FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie.

Defensie maakt voor communicatie op militaire basissen gebruik van TETRA (Terrestrial Trunked Radio), een Europese digitale standaard voor radiocommunicatie. Het TETRA-netwerk heeft als voordeel dat het spraakoproepen in minder dan een halve seconde tot stand brengt en als privénetwerk niet overbelast wordt door oproepen van burgers in noodsituaties. Ondanks de vele veiligheidsmaatregelen binnen TETRA, bleek er op dat gebied ruimte voor verbetering. Toen de FOD Economie, Kmo, Middenstand en Energie een oproep deed voor innovatieve 5G-proefprojecten, zag Defensie dat als een kans om haar communicatienetwerk verder te optimaliseren.

Om die piste te onderzoeken, contacteerde Defensie een aantal industriële partners. “Vanaf de eerste gesprekken bleek Orange Belgium op één lijn te zitten met de ambities van Defensie”, vertelt majoor Erwin Orye, Innovation Officer bij Defensie. "Orange Belgium dacht meteen proactief mee en was gedreven om mee te werken aan dit innovatieproject." Beide partijen sloegen de handen in elkaar en de federale overheid keurde het gezamenlijke subsidiedossier voor een proof-of-concept goed.

Focus op veiligheid

Defensie wil met dit project onderzoeken of 5G dezelfde mogelijkheden voor communicatie op Belgische militaire basissen biedt als het TETRA-netwerk, maar dan met een hogere beveiliging. Majoor Erwin Orye, die het project bij Defensie coördineert, legt uit: "TETRA staat bekend om zijn betrouwbare werking. Een alternatief op basis van 5G moet aan dezelfde strikte criteria voldoen. Maar het 5G-netwerk ondersteunt sterkere beveiligingsmaatregelen en die willen we graag testen.”

Olivier Chamberland, die als IoT/M2M Customer Project Leader bij Orange Belgium verantwoordelijk is voor de integratie van 5G in het project met Defensie, onderstreept die focus op veiligheid. “We plaatsen een deel van de 5G-core-apparatuur, de User Plane Function (UPF), op de militaire luchtmachtbasis in het Waals-Brabantse Bevekom. Door die installatie ter plaatse kunnen de interne gesprekken het militaire domein niet verlaten.”

Uitgebreide testfase

Bij de start van het project koos Orange Belgium ervoor om alle netwerkapparatuur in zijn eigen datacenter in Brussel te installeren, met een applicatieserver voor de push-to-talk-functionaliteit van de portofoons. "Het voordeel van die aanpak is dat we de testfase konden uitvoeren dicht bij ons kantoor en dicht bij het kantoor van Defensie. Zo konden we kort op de bal spelen en meteen ingrijpen bij problemen", duidt Olivier Chamberland de beslissing. "Intussen hebben we oproepen kunnen testen en zijn we aan het einde van de testfase gekomen.”

In de tweede fase wordt de volledige installatie verhuisd naar de luchtmachtbasis van Bevekom, waar Defensie haar kenniscentrum voor TETRA heeft. Volgens Erwin Orye is die opbouw in twee fases tot in de kleinste details voorbereid: in Bevekom gebeuren alle tests dan opnieuw, eerst op de radiofrequenties van Orange Belgium en vervolgens op de militaire frequenties.

Olivier Chamberland benadrukt dat het een uitdagend project is. "Omdat een deel van de 5G-core niet bij ons staat, willen we niets aan het toeval overlaten. Het implementeren van een hybride architectuur is een primeur voor Orange, en zal als voorbeeld dienen voor volgende projecten. Na de testopstelling in ons 5G Lab in Antwerpen, vormt het verplaatsen van een deel van ons core netwerk een belangrijke technische uitdaging die tal van controles en uitgebreide testing vereist.”

Van betere beveiliging naar meer mogelijkheden

De beveiligingsspecialisten van Orange Belgium ontwierpen een architectuur die voldoet aan de strikte eisen van Defensie. Wanneer de tests in de tweede fase aantonen dat oproepen op het 5G-netwerk van de luchtmachtbasis probleemloos verlopen, is het de taak van specialisten van de Koninklijke Militaire School om een security assessment uit te voeren. "Daarbij wordt de beveiliging in diverse scenario’s uitgebreid getest", zegt Olivier Chamberland. “Bovendien doorloopt de installatie, naast de standaardencryptie van 5G, nog een bijkomende encryptiestap als extra beveiliging.”

Met 5G krijgt Defensie ook toegang tot een datanetwerk met hoge bandbreedte. Dat was met het TETRA-netwerk niet het geval. De overstap naar 5G kan op termijn nieuwe toepassingen mogelijk maken, zoals bodycams om bij noodgevallen snel beelden door te sturen. "Wanneer onze huidige proof-of-concept voor push-to-talk slaagt, kan Defensie bekijken welke extra functionaliteit nuttig is en of we dat met 5G kunnen realiseren", besluit Erwin Orye.

Kennisoverdracht

Wat voor majoor Erwin Orye tijdens het hele proces een grote meerwaarde was, is de bereidwilligheid van Orange Belgium om kennis te delen. "Onze ingenieurs die ons TETRA-netwerk onderhouden, zijn door Orange Belgium omgeschoold. Ze volgden een opleiding over de basis van 5G en de beveiligingsaspecten zoals network slicing. Ook wanneer we tegen technische uitdagingen aanliepen, was Orange Belgium altijd heel open om die samen op te lossen. We hadden op geen enkel moment het gevoel dat ze ons iets wilden verkopen. Het is echt een gezamenlijk onderzoeksproject geworden."